Maria Konopnicka – kontrowersyjne życie polskiej pisarki 

Maria Konopnicka to kobieta, o której słyszał każdy Polak. Jest jedną z najwybitniejszych pisarek w polskiej historii. Tworzyła poezje, nowele i bardzo znane utwory dla dzieci. Dodatkowo była publicystką, krytyczką literacką, redaktorką i aktywistką społeczną. 23 maja 2022 roku obchodzimy 180. rocznicę urodzin tejże utalentowanej kobiety.  

Maria Konopnicka - fotoportret wykonany w 1897 roku
Źródło: Polona.pl

Ciekawostką na temat jej wieku jest fakt, iż pisarka przez długi czas „odmładzała się” i podawała nieprawdziwy rok swoich urodzin. W listach czy innej korespondencji wpisywała datę 1846 rok, jednak badaczom udało się dotrzeć do zapisków ksiąg kościelnych i potwierdzili, że Maria Konopnicka urodziła się w 1842 roku. 

Kariera czy miłość? 

Maria Konopnicka w 1862 roku wyszła za mąż za Jarosława Konopnickiego. Pierwsze lata ich małżeństwa były bardzo szczęśliwe – mieszkali skromnie, ale było to dla nich wystarczające. Z początku pisarka bardzo dobrze czuła się w roli gospodyni domowej, jednak później zamiłowanie jej męża do organizowania przyjęć zaczęło ją męczyć. Często wychodziła z domu, gdy wiedziała, że pojawią się goście. 

Z tego małżeństwa zrodziło się ośmioro dzieci, niestety dwoje z nich zmarło po urodzeniu. Małżeństwo Konopnickich nie przetrwało – z wierszy pisarki możemy wnioskować, że miała dość ograniczeń, które stawiał jej mąż. Maria pragnęła być niezależna, a przede wszystkich chciała się realizować i spełniać swoje marzenia. Warto wspomnieć, iż debiut literacki Konopnickiej miał miejsce już podczas trwania małżeństwa, ale wówczas nie otrzymała od męża odpowiedniego wsparcia. Mimo to kobieta do końca życia utrzymywała kontakt z Jarosławem, a nawet pomagała mu finansowo. 

Konopnicka – początek sukcesu 

Utwór W górach otworzył pisarce drzwi do sławy. Na pewno podniósł też jej samoocenę i świadomość tego, jaki posiada talent. Utwór został zrecenzowany przez samego Henryka Sienkiewicza w Gazecie Polskiej. Duży sukces i pochwały, które zebrała, dały jej siłę na nowy początek. Postanowiła odejść od męża i wyjechać do Warszawy. 

Będąc w tym mieście, Maria zaczęła włączać się w jawne i konspiracyjne akcje społeczne. Jej działalność społeczna nabrała rozpędu. Początki kariery były bardzo burzliwe, niektóre utwory, jak np. wiersz Zimowy poranek były odbierane bardzo pozytywnie, jednak inne publikacje wywoływały skandal. Mowa m.in. o Fragmentach dramatycznych wydanych w 1880 roku. Konopnicka została wtedy oskarżona o atak na kościół i bezbożność. 

Kiedy w 1881 roku poetka wydała swój pierwszy tomik poezji, nikt o tym nie mówił. Prasa i ludzie milczeli. Nie było żadnych recenzji – wszystko przez sytuacje ze skandalem odnoście Fragmentów dramatycznych. Mimo to Konopnicka nie poddawała się, była świadoma swojego warsztatu artystycznego. W swoich pracach podejmowała przeróżne tematy. 

Życie miłosne, odwaga i charakter 

Największymi atutami, które ludzie wymieniają w wyglądzie Marii, są miedziane, długie włosy oraz zgrabne dłonie. Mimo tego, iż nie była oszałamiającą pięknością, to otaczali ją mężczyźni, którzy byli nią bardzo zainteresowani. Prawdopodobnie miała romans z młodym nauczycielem swoich dzieci. W Warszawie prowadziła bardzo bujne życie miłosne, można rzec, że była to kobieta kochliwa. Najczęściej byli to młodsi panowie i o bardzo wysokiej pozycji życiowej: czeski pisarz czy redaktor Gazety Polskiej. 

Maria Konopnicka była bardzo odważną i postępową kobietą. Miała swoje poglądy polityczne. Nie bała się wyrażać własnej opinii, przez co była postrzegana jako osoba kontrowersyjna. W 1889 roku poznała swoją imienniczkę – Marię Dulębiankę, w której się zakochała. Kobiety najprawdopodobniej przez ponad 20 lat tworzyły nieformalny związek. 

Konopnicka – sprawy rodzinne 

W roku 1889 wybuchł skandal w rodzinie Konopnickich. Jedna z córek Marii – Helena, zaczęła notorycznie kraść. Kiedy została przyłapana, chciała sfingować swoją śmierć. Odbył się proces, a Maria Konopnicka wyrzekła się swojej córki. Sąd uznał Helenę za niepoczytalną. Z tego powodu przebywała w zakładach psychiatrycznych, z których często uciekała. 

Jedna z córek – Laura planowała zostać aktorką. Maria była temu bardzo przeciwna. Posunęła się nawet do tego, iż wypisywała do dyrektorów teatrów, aby nie przyjmowali jej córki do grup aktorskich. Mogło być to spowodowane ówczesnymi stereotypami na temat aktorek — często mówiono, że to prostytutki. Jednak finalnie Laura dopięła swego. 

Jak widać, życie pisarki miało ogromny wpływ na jej twórczość. Trzeba przyznać, że jej postawa jest imponująca, ponieważ mimo złej sławy niektórych dzieł nie poddała się. Nigdy nie zrezygnowała ze swoich przemyśleń i zasad na rzecz kariery. Stworzyła mnóstwo wartościowych wierszy, nowel, tomików czy książek pozostając przy tym sobą. 

Po więcej ciekawych tekstów ze świata kultury zapraszamy tutaj – meteor.amu.edu.pl/programy/kultura/